Ocalmy Pamięć

IV Dni Kultury Żydowskiej w Dukli

W dniach od 4 do 6 sierpnia br. odbywały się w Dukli Dni Kultury Żydowskiej. Otworzyło je otwarcie wystawy fotografii Menachema Kipnisa w Transgranicznym Centrum Wymiany Kulturalnej w Dukli i szabat, a właściwie zapoznanie  udział uczestników otwarcia wystawy z tym świętem. Menachem Kipnis fotografował życie zwykłych ludzi, fotografie są niesamowite.

Szabat jest najważniejszym żydowskim świętem na cześć Boga Stworzyciela i Przymierza, które zawarł z Izraelem. Jak jest napisane w Księdze Rodzaju, Bóg stworzył świat w sześć dni i siódmego dnia odpoczął od dzieła stworzenia. Adam i Ewa świętowali pierwszy szabat w Ogrodzie Eden. Szabat przypomina Żydom wyzwolenie z niewoli egipskiej, to żydowska sobota. Przepisy związane z szabatem nakazują Żydom powstrzymać się od zakazanych aktywności. W języku hebrajskim szabat oznacza odpoczynek i  zaczyna się o zmierzchu w piątek i trwa do zmierzchu w sobotę.  Tradycyjnie przed szabatem gospodyni przygotowuje uroczystą kolację ze specjalnymi potrawami, daje wszystko to co ma najlepsze, zapala dwie świece. Rozpoczęcie szabatu rozpoczyna się modlitwą i błogosławieństwem nad kielichem wina lub soku winogronowego kidusz tuż przed pierwszym posiłkiem i w  sobotę zaraz po porannej modlitwie. W szabas należy spożyć  trzy posiłki. Podczas Szabatu odpoczywa się od codziennych zajęć. Jest to czas by się zastanowić i pomodlić, jeść i wypoczywać, spędzać czas z rodziną i przyjaciółmi, uczyć się i dzielić się z innymi – by pielęgnować i wgłębiać się w naszą duchową stronę. Zakazana jest praca zarobkowa, sprzątanie, rozniecanie ognia, a także podróżowanie na większe odległości.

Podczas dukielskiego szabatu gospodarze, a byli nimi członkowie Stowarzyszenia Sztetl Dukla przygotowali świąteczny posiłek zgodnie z żydowską tradycją: była chała, czulent, oliwa z sezamem, ryby, sałatka z marchwi z pietruszką, chleb z dodatkiem ziemniaków, ciasteczka cynamonowe, a także wino, sok gronowy i różne inne smakołyki.

W sobotę można było uczestniczyć w targu staroci na dukielskim rynku, oglądnąć wystawę plenerową: Żydzi w Dukli. Dzieci mogły uczestniczyć w warsztatach „Przez dziurkę od klucza”, prowadzone przez Annę Woźniak w Szkolnym Schronisku Młodzieżowym w Dukli. Na dukielskim rynku odbyło się czytanie tekstów Kalmana Segala w stulecie urodzin przez Joannę Sarnecka w i Rafała Potockiego w muzycznej oprawie Macieja Harny.

Niedziela poświęcona była pamięci pomordowanych Żydów z Dukli i okolic. W 75 rocznicę ich zagłady na Błudnej na cmentarzu żydowskim w Dukli modlono się za pomordowanych. Po modlitwie przewodniczący Rady Miejskiej w Dukli Andrzej Dziedzic odczytał uroczyście uchwałę Rady Miejskiej o nadaniu ulicy, znajdującej się przy cmentarzu żydowskim, imienia dr Samuela Blocha.

Galeria zdjęć...